Tijdens het sporten vroeg Arjan mij of ik het leuk zou vinden een stukje te schrijven op zijn weblog. Oftewel of ik zijn eerste gastblogger wilde zijn. “Ja natuurlijk!”, was mijn eerste reactie. Ik vind het heerlijk om te schrijven en doe dat de laatste tijd toch al vaak. Deze keuze was alvast snel en verdraaid gemakkelijk gemaakt. "Keuzes maken," daar gaat zijn weblog voornamelijk over. De laatste tijd heb ik mij verdiept in de wereld van de genderdiversiteit. We leven in een zoveel rijkere wereld dat de meeste mensen denken. Ik las wat hoofdstukken in het zeer toegankelijke boek: A guide to gender. Zo wordt daar de zogenaamde genderbread afgebeeld om uit te leggen op welke manieren gender voorkomt bij de mens. Biologisch (tussen de beentjes), hoe je je voelt (in het hoofd), waar je op valt (het hart) en hoe je je presenteert (alles buiten het huidoppervlak). Binnen al deze vier aspecten is er een range van man(nelijkheid) tot vrouw(elijkheid) waar te nemen.
Ik vind het reuze interessant om bij mezelf na te gaan waar ik hoor per genderdeelaspect. Het opende ook mijn ogen. Een vrouw of homo is al snel geneigd om te zeggen dat hij/zij valt op 'mannelijke gasten'. Maar welke aspecten van mannelijkheid zijn zo interessant? Een boerende naar zweet stinkende man die onderuitgezakt elke voetbalwedstrijd moet kijken die er gespeeld wordt en laaiend is als 'zijn cluppie' verliest? Persoonlijk: Mwah nou nee. Of juist een bodybuildertype die dag in dag uit op de sportschool te vinden is en die zich in zijn vrije tijd laat tatoeëren? Natuurlijk mogen die mensen zijn wie ze willen zijn en er zijn ook genoeg mensen die daar wel opvallen. Maar waarschijnlijk niet op allebei tegelijkertijd toch? Terwijl het in mijn ogen beide toonbeelden zijn van mannelijkheid qua uitstraling of in ieder geval mannelijk gedrag.
Soms heb ik ook wel te doen met mannen, hoor. Vrouwen zijn al een halve eeuw aan het strijden voor meer gelijke rechten. Geweldig wat vrouwen hebben bereikt! Maar 'de man' weet zich er maar moeilijk een houding aan te geven. Deze is inmiddels wat zachter, wat liever geworden. De metro-man, de pappa-dag, de haardrachten die zich bij mannen sneller lijken af te wisselen dan bij vrouwen, etc. Maar heeft de man hier ook om gevraagd? Heeft de man gestreden voor meer verlof rond de geboorte van zijn kind? Wil de man eigenlijk wel modieus zijn? Het lijken stiekem alle een soort 'moetjes' te zijn die gevolg zijn van diverse feministische golven. Hiermee worden de verschillen tussen mannen en vrouwen kleiner, maar is dit ook waar de man zich comfortabel bij voelt?
Het maakt niet uit in welke cultuur je een kijkje neemt of in welke periode ervan. Er lijkt altijd iets te zijn bij mannen waarbij zij op de een of andere manier hun mannelijkheid dienen te bewijzen. Vaak rond een jaar of 11. Een dier vangen en slachten of iets fysieks inspannends.
Als ik zo nu en dan een performance geef als mijn alter ego Mariolala, zijn queers en vrouwen überhaupt meestal enthousiast. Ze willen meer van haar weten of nog een gedichtje horen. Terwijl hetero's – en dan helemaal mannen vanaf 40 jaar – zich geen houding weten te geven, wegkruipen voordat ik bij ze ben of – als ik ze toch al onverwachts te grazen poog te nemen – weglopen tijdens een erotisch gedicht dat ik voordraag. Ook Facebook merk ik het. Uiteraard stromen er geregeld foto's van mij als Mariolala of een andere uitdossing waarin ik speel met mannelijkheid versus vrouwelijkheid. Nagenoeg nooit is er een heteroman die zo'n foto liket; hoe mooi de foto ook is. Soms denk ik: “Ach, ik heb ook maar weinig heteromannenvrienden, is vast ook grotendeels toeval”. Maar nee hoor, als ik een dag later een foto van een skyline deel, een artikel van de speld of een filmpje van Luckytv, dan wordt daar wel volop op gereageerd door heteromannen. Ze lijken bang te zijn, wellicht, om uitdagende genderfoto's te liken. 'Als mijn andere vrienden dit maar niet zien, anders denken ze dat ik ook zo ben' ofzoiets. Mannen in het algemeen zijn volgens mij doodsbang om hun mannelijkheid te verliezen. Om iets te doen waardoor ze nooit meer 'als man' zullen worden gezien door hun omgeving. Het lijkt een hardnekkig verschijnsel te zijn dat er maar niet uit lijkt te gaan. Zijn er ook vrouwen die bang zijn hun vrouwelijkheid te verliezen? Dan denkt menigeen toch meer aan zaken als de menopauze, onvruchtbaar blijken te zijn, of borstamputatie. Terwijl mannen bang zijn hun mannelijkheid te verliezen door teveel voor kinderen te zorgen, te lief te zijn, vrouwelijke kleren aan te trekken of om daarmee geassocieerd te worden. In mijn ogen gaat het 'de goede kant' op. Mannen worden zachter, vriendelijker, begripvoller, meer open minded. Als er strikt naar gedrag gekeken wordt, komen mannen en vrouwen dichter naar elkaar toe. Worden haast elkaars gelijken. Eigenlijk dus een soort homoseksuele relaties, als er gekeken wordt naar gedragingen, althans.
Inmiddels ben ik een beetje afgedwaald van het oorspronkelijke idee voor mijn stukje voor de weblog van Arrepar de la Bonbonnièrre. Heb ik weer.
Als het goed is staat hieronder een Nederlandse vertaling van 'the genderbread person'. Kijk er eens naar en kom erachter op welke fronten je meer mannelijk danwel meer vrouwelijk bent en in welke mate. Als er vragen over zijn ga ik daar met alle liefde op in!
Gastredacteur Mario van Megen
